Ervaar je vage klachten, zit je niet lekker in je vel, kort lontje, slecht slapen, overprikkelt, gevoel alsof je jezelf niet helemaal bent, denk ook eens aan de overgang!
Hiervoor hoef je er zeker niet uit te zien als een uitgedroogde pruim, of 50+ te zijn.

Er lopen zoveel vrouwen (soms zelfs onbewust, en jarenlang) rond met klachten die te maken hebben met de overgang, terwijl hier vaak gewoon wat aan te doen is! 
Het gebeurt ook nog dat vrouwen voor hun klachten naar de huisarts gaan en medicatie zoals antidepressiva/slaaptabletten krijgen voorgeschreven terwijl ze eigenlijk last hebben van de overgang, en er meer baat bij zouden hebben dat de behandeling daarop is gericht.  
Heel belangrijk dus om daar meer over te weten. (ook bij mannen kunnen er trouwens klachten ontstaan, daar vertel ik onderaan in de blog wat meer over)

Wist je dat: Orka’s en één andere walvissoort, samen met de mens de enige soort zijn die een menopauze hebben.
Het “nut” van de overgang blijft tot nu toe een raadsel.

Wel is de ervaring dat vrouwen in en na de overgang beter voor zichzelf gaan zorgen en meer gaan doen wat ze zelf willen.  Zich krachtiger voelen, meer innerlijke rust ervaren en hun wijsheid gaan inzetten om anderen te helpen. Je hoort ook wel dat het seksleven verbeterd want de kinderen zijn vaak het huis uit, en ze kunnen veel beter aangeven wat ze willen. (hou dit positieve gevoel vooral ook even in je achterhoofd als je de rest leest ;-)

Gemiddeld genomen beginnen rond je 45^e  hormoonschommelingen merkbaar te worden. Maar dat kan ook eerder, later of helemaal geen klachten geven (maar dat is slechts bij 20% van de vrouwen) Deze hormonale schommelingen kunnen subtiele en minder subtiele klachten veroorzaken.

Ook klachten waarbij we niet snel aan de overgang denken.

Gelukkig zijn steeds meer hulpverleners/artsen/therapeuten ervan op de hoogte wat deze klachten kunnen zijn, én dat er ook vaak gewoon wat aan te doen is.

Bij de overgang denken we aan vrouwen met opvliegers van 50+, die niet meer menstrueren. Maar al ruim daarvoor beginnen de hormoonschommelingen. Al vanaf je 36^e ga je heel geleidelijk aan minder oestrogeen en progesteron aanmaken. De meeste vrouwen gaan de gevolgen van het afnemen van deze hormonen merken vanaf ongeveer 45 jaar. Dit is de peri- menopauze en deze kan 6 jaar of langer duren, gaat over in de menopauze (geen menstruatie meer gedurende 1 jaar) en daarna komt de postmenopauzale fase.

Ongeveer 80% van de vrouwen ervaart klachten in mindere of meerdere mate.

Oestrogeen zorgt o.a. voor opbouw en herstel van weefsels zoals je hart, spieren, huid, botten, gewrichten, bindweefsel, slijmvliezen, ogen enz. En heeft ook invloed op je geheugen, planning en overzicht, en je libido.

Progesteron zorgt o.a. voor goede slaap en rust.

Minder aanmaak van oestrogeen heeft ook invloed op aanmaak van oxytocine en serotonine. Serotonine is betrokken bij slaap en je stemming.

“Leuk” weetje: Mannen produceren twee keer zoveel serotonine, lucky bastards (maar wees niet bang, ook de man komt straks aan bod hoor 😉)

Minder oxytocine kan ervoor zorgen dat je meer met rust wilt worden gelaten en de natuurlijke drang om te zorgen voor anderen kan minder worden.

Ook maak je in de overgang meer cortisol aan. Deze is op zijn hoogst 's morgens om 07.00 en op zijn laagst 's avonds om 22.00. Cortisol zorgt o.a. voor een nerveus gevoel, negatief denken, gevoel van uitputting, rumineren (rondcirkelende zich herhalende gedachten), slaapproblemen en darmklachten.

Natuurlijk doen de hormonen nog meer en is het veel complexer dan hier beschreven. Maar het is denk ik zo wel duidelijk wat de achtergrond is voor klachten die kunnen optreden als deze hormonen verminderen.

De meest voorkomende klachten in de peri-menopauze:

• Nachtzweten, ook overdag zweten/zweetaanvallen, loop-oksels,
• Opvliegers
• Slaapproblemen (moeilijk inslapen of juist heel vroeg wakker en niet meer inslapen, wakker worden van dingen/geluiden waar je eerst echt geen last van had)
• Stemmingswisselingen, kort lontje
• Hartkloppingen
• Spier- en of gewrichtsklachten (tenniselleboog, pijnlijke knieën/heupen/rug, hielspoor enz)
• Menstruatieproblemen, korter op elkaar/stolsels/wisselende bloedingen
• Hoofdpijn
• Droge ogen
• Depressieve gevoelens
• Minder zin in seks/moeilijker een orgasme krijgen
• Urineverlies bij hoesten/niezen/sporten
• Gewichtstoename
• Rusteloos, rumineren
• Brainfog
• Moeite met focussen
• Haaruitval
• Andere lichaamsgeur
• Huid wordt slapper

Wat een feestelijke lijst hè?

Uiteraard begint alles met goede zelfzorg. De inkoppers: gezond eten, voldoende bewegen, voldoende rust nemen. Maar ook wordt vitamine D slikken aangeraden net als het nemen van omega 3 supplementen (vis-of algenolie)

Ook het stabiel houden van je suikerspiegel is zinvol (google op glucose goddess)

Dit alles heeft een gunstig effect op overgangsklachten. Je moet er dus mogelijk meer moeite voor doen dan vroeger om je fit en goed te voelen. Maar het is het dubbel en dwars waard. En soms is het een uitdaging als je de behoeften van anderen altijd voorop hebt gesteld. 

Blijven de klachten ondanks deze aanpassingen dan kan (bio identieke) hormoontherapie uitkomst brengen. En nee, deze is niet kankerverwekkend. En kan bij tijdig beginnen juist veel gezondheidsvoordelen bieden.

Bedenk dus als je klachten krijgt en denkt, ach ik zal wel “gewoon” ouder worden, dat het ook zomaar zou kunnen dat het de gevolgen van je dalende oestrogeen en progesteronspiegels zijn. Die dus voor zowel lichamelijke als geestelijke klachten kunnen zorgen en je leven echt vervelend kunnen beïnvloeden, en er kan dus vaak wat aan gedaan worden.

Nee, je bent niet gek, en je bent geen zeur, en je mag er gewoon wat aan doen.

Aanraders: de podcast “ik ben toch niet gek?” en het boek “Ook leuke meisjes worden vijftig”.
En ga bij klachten naar de huisarts (hopelijk is dat er 1 die wel op de hoogte is en niet komt met “het hoort er gewoon bij en daar moet je gewoon even doorheen”) of ga naar een overgangsconsulent. Bloedonderzoek/zelftestkits zijn niet zinvol.

Coaching, een zinvolle ondersteuning tijdens de overgang. 

De dingen waar je voorheen tegenaan liep, worden in deze periode vaak versterkt. Angst, piekeren, controle willen houden, het kan allemaal een tandje erger worden.
Oud zeer, waarvan je dacht dat het geen rol meer speelde, komt ineens weer op.
Jezelf aan de kant zetten en de behoefte van anderen voorop stellen, je komt er nu niet meer mee weg.

Als coach help ik je om te gaan met deze veranderingen, leer je hoe je om gaat met je gedachten. Hoe je meer rust in je hoofd creëert en hoe je jezelf geeft wat je nodig hebt. Alles om je leven mooier en waardevoller te maken.

En ook heel fijn om te weten dat iedereen zo zijn methodes heeft om ermee om te gaan: de overgangsconsulente vertelde mij dat ze de eieren uit het nest van de duiven had gehaald in de boom voor haar slaapkamerraam, deze waren natuurlijk de oorzaak van slapeloze nachten en hadden dus zeker niet het recht zich voort te planten...
Zelf heb ik ervoor gezorgd dat er een raam uitgesloopt werd in onze slaapkamer aan de achterkant van het huis, omdat er door het raam aan de zijkant van het huis (dat gewoon wel open kan) geluid binnen kwam van langsrijdend verkeer (wat daar al jaren rijdt natuurlijk, maar nu had in de neiging om de bestuurders te gaan afschieten omdat ik er wakker van werd en niet meer in slaap kon komen, en dat om 04:30 uur, nachten achter elkaar)...

Nog een interessant weetje: Er worden in de leeftijd van de overgang regelmatig vrouwen alsnog gediagnostiseerd met AD(H)D.

Hierdoor komt dat:  bij AD(H)D blijk je een tekort aan dopamine te hebben. Dopamine zorgt voor concentratie/focus/motivatie/goede stemming en productiviteit.

Oestrogeen en dopamine hebben een vergelijkbaar effect op aandacht, het geheugen, overzicht en planning en controle over emoties.

Deze oestrogeen kan dus voor de peri-menopauze het effect van te weinig dopamine enigszins compenseren. Veel vrouwen leren goed omgaan met AD(H)D symptomen, maar lukt ze dat niet meer tijdens de overgang. Verminderen de oestrogenen en heb je al een laag dopamine gehalte dan is het dus dubbel feest! (ook na je ovulatie daalt trouwens de oestrogeenspiegel, juist de PMS 😉)

(google op H3 netwerk voor meer info)

De overgang bij mannen, bestaat dat? (de andropauze)